Nhiều phụ nữ lựa chọn thuốc tránh thai hàng ngày và đây là một trong những hình thức kiểm soát sinh phổ biến nhất trên thế giới. Tuy nhiên, bạn vẫn có nguy cơ mang thai ngoài ý muốn nếu không sử dụng thuốc một cách an toàn.
Thuốc tránh thai uống là các hormone buồng trứng. Khi uống vào, chúng ức chế giải phóng hormone phóng thích gonadotropin (GnRH) bởi vùng dưới đồi, do đó ức chế sự phóng thích các hormone tuyến yên gây kích thích sự rụng trứng. Các thuốc tránh thai đường uống cũng ảnh hưởng đến niêm mạc tử cung và gây đặc chất nhầy cổ tử cung, làm cho tinh trùng không xâm nhập vào tử cung được. Nếu được sử dụng đều đặn và chính xác, các thuốc tránh thai là một hình thức tránh thai có hiệu quả.
Thuốc ngừa thai có thể bắt đầu bất cứ lúc nào trong cuộc đời của một người phụ nữ cho đến khi mãn kinh.
OC có thể là dạng kết hợp của hormone estrogen và progestin hoặc progestin đơn độc.
Thuốc tránh thai kết hợp
Cho hầu hết thuốc tránh thai dạng kết hợp, một viên thuốc có hoạt chất (estrogen phối hợp với progestin) được dùng hàng ngày từ 21 đến 24 ngày. Sau đó, một viên thuốc không hoạt động (giả dược) được dùng hàng ngày trong 4 đến 7 ngày để cho phép máu chảy ra. Trong một số sản phẩm, giả dược có chứa sắt và folate (axit folic); ở những người khác, viên thuốc này không thực sự không có hoạt tính nhưng chứa liều ethinyl estradiol thấp hơn so với những viên thuốc được sử dụng trong những tuần khác. OC kết hợp cũng có sẵn trong các sản phẩm chu kỳ kéo dài (với 84 viên thuốc hoạt tính, một viên uống mỗi ngày, tiếp theo là thuốc giả dược 7 ngày) hoặc các sản phẩm sử dụng liên tục (thuốc viên hoạt tính hàng ngày, không có thuốc giả dược).
Hầu hết các thuốc ngừa thai có kết hợp chứa 10 đến 35 mcg ethinyl estradiol. Liều này được coi là thấp. Thuốc tránh thai liều thấp thường được thay thế cho thuốc tránh thai liều cao (50 mcg của estrogen) vì liều thấp có vẻ như hiệu quả và ít tác dụng phụ hơn, ngoại trừ tỷ lệ cao chảy máu âm đạo không đều trong vài tháng đầu sử dụng. Estradiol valerate có thể được sử dụng thay cho ethinyl estradiol. Liều lượng estrogen và progestin không trong suốt một tháng dưới dạng thuốc ngừa thai kết hợp (thuốc một pha); chúng thay đổi trong suốt tháng ở những thuốc khác (thuốc đa pha).
Tất cả các thuốc ngừa thai kết hợp có hiệu quả an toàn tương tự nhau, tỷ lệ có thai sau 1 năm là 0,3%.
Hình ảnh. Thuốc tránh thai hàng ngày lưu hành trên thị trường
Sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày đúng cách sẽ đảm bảo an toàn, không có thai ngoài ý muốn
Vỉ thuốc tránh thai hàng ngày 21 viên
Uống 1 viên/ngày từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, uống đều mỗi ngày đến khi hết vỉ. Nếu đã qua chu kỳ kinh 5 ngày, bắt đầu uống từ ngày thứ 5 đến hết vỉ.
Sau khi uống hết vỉ đầu tiên, nghỉ uống trong vòng 7 ngày rồi tiếp tục uống vỉ kế tiếp, mỗi ngày 1 viên đến khi hết vỉ.
Hình ảnh. Thuốc tránh thai hàng ngày vỉ 21 viên
Vỉ thuốc tránh thai hàng ngày 28 viên
Vỉ 28 viên bao gồm 21 viên chứa hormon tránh thai (như vỉ 21 viên) và 7 viên giả dược chứa đường hoặc sắt… Ưu điểm của loại vỉ 28 viên nhằm giúp người dùng uống thuốc liên tục, tránh nguy cơ quên thuốc.
Hình ảnh. Thuốc tránh thai hàng ngày vỉ 28 viên
Cách sử dụng an toàn: Uống viên thứ nhất vào ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt, uống mỗi ngày 1 viên đến khi hết vỉ rồi tiếp tục chuyển sang vỉ kế tiếp.
Duy trì uống thuốc đều đặn vào một thời điểm cố định trong ngày sẽ giúp duy trì mức độ hormone ổn định, nâng cao hiệu quả tránh thai. Nếu bạn uống loại thuốc tránh thai chỉ chứa progestin, việc nhớ uống thuốc vào đúng giờ hàng ngày là rất quan trọng.
Nếu lỡ quên uống thuốc, cần xử trí như sau:
Quên uống thuốc trong thời gian dưới 12 giờ so với giờ uống thuốc hàng ngày, cần uống ngay khi nhớ, sau đó tiếp tục uống thuốc theo đúng thời điểm hàng ngày. Không cần sử dụng các biện pháp tránh thai bổ sung trong những lần quan hệ tình dục tiếp theo.
Quên uống thuốc trong thời gian trên 12 giờ so với giờ uống thuốc hàng ngày, cần uống ngay khi nhớ, sau đó tiếp tục uống thuốc theo đúng thời điểm hàng ngày. Tuy nhiên, cần sử dụng thêm biện pháp ngừa thai khác như bao cao su khi quan hệ để đảm bảo hiệu quả ngừa thai.
Một số lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày an toàn, hiệu quả:
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn loại thuốc phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Nếu đang sử dụng các thuốc chống lao (rifampicin), thuốc chống động kinh (phenobarbital, phenytoin và carbamazepin), kháng sinh penicillin, tetracyclin và các dẫn xuất, các thuốc chống trầm cảm 3 vòng, vitamin C, cimetidin, promethazin, các sulfamid kháng khuẩn, các loại hormon tuyến giáp, thuốc chống tăng huyết áp, thuốc nhuận tràng… cần tham khảo ý kiến của bác sĩ vì các loại thuốc này có thể giảm hiệu quả của thuốc tránh thai.
Trường hợp gặp phải các tác dụng phụ trong thời gian dài hoặc với tần suất khiến bạn lo lắng, cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để có điều chỉnh kịp thời.
Nguồn: Báo sức khoẻ và đời sống
