Hiện nay, tại Việt Nam, việc mua bán thuốc diễn ra phổ biến và dễ dàng. Liệu mua thuốc luôn cần chỉ định của bác sĩ mới đảm bảo an toàn? Luật pháp có quy định gì về thuốc không kê đơn không?
Ảnh minh hoạ
Thông tư 07/2017/TT-BYT đã được ban hành với nội dung đề cập tới danh mục thuốc không kê đơn.
Mục đích ban hành Danh mục thuốc không kê đơn là gì?
Căn cứ theo Điều 4 Thông tư 07/2017/TT-BYT, mục đích về việc này được nêu rõ như sau:
1. Danh mục thuốc không kê đơn là cơ sở để phân loại thuốc không kê đơn và thuốc kê đơn. Các thuốc không thuộc Danh mục thuốc không kê đơn được phân loại là thuốc kê đơn.
2. Danh mục thuốc không kê đơn là cơ sở để cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và ban hành các quy định, hướng dẫn đối với thuốc không kê đơn trong đăng ký thuốc, sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, lưu thông phân phối thuốc, thông tin quảng cáo thuốc, thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và các hoạt động khác có liên quan.
Như vậy, danh mục thuốc không kê đơn cho phép nhà nước làm căn cứ để đưa những quy định quản lý chặt chẽ và thống nhất đối với các hoạt động liên quan đến thuốc không kê đơn
Nguyên tắc xây dựng Danh mục thuốc không kê đơn là gì?
Theo khoản 1 Điều 2 Thông tư này, nguyên tắc này được nêu rõ như sau:
a) Bảo đảm an toàn cho người sử dụng;
b) Bảo đảm việc tiếp cận thuốc kịp thời cho người dân;
c) Phù hợp với thực tế sử dụng, cung ứng thuốc của Việt Nam;
d) Hòa hợp với các nguyên tắc, quy định phân loại thuốc không kê đơn của các nước trong khu vực và trên thế giới.
Như vậy, danh mục thuốc không kê đơn đã được pháp luật cân nhắc về vấn đề an toàn cho người dân và những vấn đề khác như nguồn cung ứng của Việt Nam cũng như tham khảo quy định của các nước khác trên thế giới.
Tiêu chí lựa chọn đưa thuốc vào Danh mục thuốc không kê đơn
Căn cứ vào khoản 2 Điều 2 Thông tư này, quy định về tiêu chí lựa chọn đưa thuốc vào Danh mục thuốc không kê đơn được trình bày như sau:
Thuốc được xem xét lựa chọn vào Danh mục thuốc không kê đơn khi đáp ứng các tiêu chí sau đây:
a) Thuốc có độc tính thấp, trong quá trình bảo quản và khi vào trong cơ thể người không tạo ra các sản phẩm phân hủy có độc tính, không có những phản ứng có hại nghiêm trọng đã được biết hoặc được Tổ chức Y tế thế giới, cơ quan quản lý có thẩm quyền của Việt Nam hoặc nước ngoài khuyến cáo có phản ứng có hại dẫn đến một trong những hậu quả sau đây:
- Tử vong;
- Đe dọa tính mạng;
- Buộc người bệnh phải nhập viện để điều trị hoặc kéo dài thời gian nằm viện của người bệnh;
- Để lại di chứng nặng nề hoặc vĩnh viễn cho người bệnh;
- Gây dị tật bẩm sinh ở thai nhi;
- Bất kỳ phản ứng có hại khác gây hậu quả nghiêm trọng về mặt lâm sàng cho người bệnh do người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh đánh giá, nhận định.
b) Thuốc có phạm vi liều dùng rộng, an toàn cho các nhóm tuổi, ít có ảnh hưởng đến việc chẩn đoán và điều trị các bệnh cần theo dõi lâm sàng;
c) Thuốc được chỉ định trong điều trị các bệnh không phải là bệnh nghiêm trọng và người bệnh có thể tự điều trị, không nhất thiết phải có sự kê đơn và theo dõi của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh;
d) Đường dùng, dạng thuốc đơn giản mà người sử dụng có thể tự dùng (chủ yếu là đường uống, dùng ngoài da) với hàm lượng, nồng độ thích hợp cho việc tự điều trị;
đ) Thuốc ít tương tác với các thuốc khác và thức ăn, đồ uống thông dụng;
e) Thuốc ít có khả năng gây tình trạng lệ thuộc;
g) Thuốc ít có nguy cơ bị lạm dụng, sử dụng sai mục đích làm ảnh hưởng đến sự an toàn của người sử dụng;
h) Thuốc đã có thời gian lưu hành tại Việt Nam tối thiểu từ 05 năm trở lên.
