VIÊM PHẾ QUẢN CẤP là tình trạng viêm của cây khí-phế quản, thường xảy ra sau nhiễm trùng đường hô hấp trên, xảy ra ở những bệnh nhân không bị rối loạn phổi mạn tính. Nguyên nhân hầu như luôn là do nhiễm vi rút. Mầm bệnh ít khi được xác định. Triệu chứng phổ biến nhất là ho, có hoặc không sốt, và có thể là ho có đờm. Chẩn đoán dựa trên thăm khám lâm sàng. Điều trị là điều trị hỗ trợ; kháng sinh thường không cần thiết. Tiên lượng rất tốt.
Lâm sàng VIÊM PHẾ QUẢN CẤP
Các triệu chứng lâm sàng là ho không có đờm hoặc ho có đờm nhẹ kèm theo hoặc trước đó có các triệu chứng của nhiễm trùng đường hô hấp trên, thường là > 5 ngày. Chứng khó thở chủ quan là kết quả của đau ngực hoặc cảm giác thắt ngực khi hít thở, không phải từ tình trạng thiếu oxy.
Các dấu hiệu thường không có nhưng có thể bao gồm ran ngáy rải rác và thở khò khè. Đờm có thể trong, có mủ, hoặc đôi khi có vệt máu. Các đặc điểm đờm không tương ứng với một nguyên nhân cụ thể (tức là virus hay vi khuẩn). Có thể có sốt nhẹ, nhưng sốt cao hoặc kéo dài là bất thường và gợi ý cúm, viêm phổi hoặc COVID-19.
Trong quá trình thuyên giảm, ho là triệu chứng cuối cùng giảm bớt và thường mất từ 2 đến 3 tuần hoặc thậm chí lâu hơn.
Chẩn đoán VIÊM PHẾ QUẢN CẤP
* Đánh giá lâm sàng
* Đôi khi chụp X-quang ngực để loại trừ các bệnh lý khác
Chẩn đoán dựa trên biểu hiện lâm sàng. Xét nghiệm vi sinh thường không cần thiết. Tuy nhiên, những bệnh nhân có các dấu hiệu hoặc triệu chứng của COVID-19 trong đại dịch hiện nay cần phải được xét nghiệm để tìm SARS-CoV-2. Xét nghiệm chẩn đoán cúm và ho gà cũng cần phải được xem xét nếu có nhiều nghi ngờ cao trên lâm sàng dựa trên mức độ phơi nhiễm và/hoặc các đặc điểm lâm sàng. Những bệnh nhân phàn nàn về khó thở cần phải được đo độ bão hòa oxy để loại trừ tình trạng giảm oxy huyết. Chụp X-quang ngực được dùng nếu có các dấu hiệu bệnh nặng hoặc viêm phổi (ví dụ: xuất hiện bệnh, thay đổi ý thức, sốt cao, thở nhanh, thiếu máu cục bộ, ran nổ, dấu hiệu đông đặc hoặc tràn dịch màng phổi). Bệnh nhân cao tuổi đôi khi là ngoại lệ, vì họ có thể bị viêm phổi mà không có sốt hay triệu chứng khi nghe phổi, thay vào đó thay đổi tình trạng ý thức và thở nhanh.
Nhuộm gram đờm và nuôi cấy thường không có vai trò. Các bệnh phẩm mũi họng có thể được kiểm tra về cúm và ho gà nếu những bệnh này được nghi ngờ trên lâm sàng (ví dụ với ho gà, ho dai dẳng và ho kịch phát sau 10 đến 14 ngày bị bệnh, chỉ thỉnh thoảng có những biểu hiện ho đặc trưng và nôn ọe, tiếp xúc với bệnh nhân mắc bệnh trước đó). Xét nghiệm virus thường không được khuyến cáo vì kết quả không ảnh hưởng đến việc điều trị.
Ho có thể giải quyết được trong vòng 2 tuần ở 75% bệnh nhân. Bệnh nhân ho kéo dài nên được chụp X-quang ngực. Quyết định đánh giá các nguyên nhân không nhiễm trùng, bao gồm hen, chảy nước mũi sau và bệnh trào ngược dạ dày thực quản, thường có thể được thực hiện trên cơ sở các dấu hiệu lâm sàng. Để phân biệt với bệnh hen thể ho có thể đòi hỏi phải kiểm tra chức năng hô hấp.
